Witold Hoppel

 

ORIENPETY - LILIE DO OZDOBY OGRODU

 

            Spośród grup lilii najbardziej znane są azjatyckie i trąbkowe, często spotykane w naszych ogrodach oraz orientalne, trudniejsze w uprawie gruntowej, za to bardzo chętnie kupowane w kwiaciarniach.

            Jedną z nowszych grup lilii są ORIENPETY, czyli krzyżówka lilii orientalnych z trąbkowymi, które mają w swej krwi ślad botanicznej Lilii Henry'ego.

            Orienpety są łatwiejsze w uprawie od orientalnych, a bogactwo ich barw i kompozycji odcieni niewiele im ustępuje. Obecnie istnieje ponad 300 odmian, ale w Polsce są jeszcze mało znane. W sprzedaży spotyka się je rzadko, być może ze względu na wysoką cenę cebulek i raczej kolekcjonerski charakter. Idealnie nadają się do ozdoby ogrodu, ponieważ na jednej łodydze jest wiele kwiatów - przeważnie kilkanaście, ale może ich być ponad 30. Kwiaty są skierowane na boki lub do dołu, nigdy do góry i bardzo duże. Jedna roślina może kwitnąć nawet miesiąc. Przeciętna wysokość to 150 cm, ale są odmiany wyrastające nawet do 2,5 m. W pierwszym roku uprawy są znacznie mniejsze, a ich wysokość zależy od wielkości posadzonej cebulki. Po dwóch latach uprawy cebule mogą mieć ponad 35 cm obwodu! Niektóre odmiany pięknie pachną, można je poczuć z odległości kilkunastu metrów. Na jednym miejscu mogą pozostawać kilka lat. Wymagają jednak dobrej, próchnicznej gleby z torfem. Autor bardzo dobre wyniki osiągnął w glebie przygotowanej tak, jak dla rododendronów, z domieszką ziemi kompostowej. Stanowisko nie powinno być bardzo cieniste, ponieważ kwiaty nie osiągną pełnej głębi kolorów. Idealne dla nich miejsce - to "nogi w cieniu, głowa w słońcu". Cebule należy sadzić głęboko - 10 - 20 cm. Kwitnienie rozpoczynają pod koniec czerwca i trwa ono prawie do końca sierpnia.

            Pierwszym wyhodowanym orienpetem była Black beauty, której udoskonaloną wersją jest Arabesqe. Ma ona wielkie kwiaty, prawie turbanowe, skierowane do dołu w pięknym purpurowo-czerwonym kolorze. Jej wysokość w drugim roku uprawy sięgnęła prawie 2 m, a podobno może dochodzić do 2,5 m. Bardzo ozdobne są u niej wyrostki na płatkach, zwiększające wrażenie przestrzenności kwiatów.

            Na dwóch zdjęciach pokazano odmianę Orania, o wysokości do 150 cm, o pastelowo pomarańczowym kolorze. W drugim roku uprawy miała już około 10 kwiatów - odmiana ta pięknie pachnie.

            Odmiana Leslie's Favorite jest trójbarwna, brzegi płatków białe, główna barwa czerwono-kasztanowa, w gardle złota gwiazda z zielonymi słupkami.

            Odmiana Valdemar jest niska (do 1 m), ma tylko kilka kremowo-żółtych kwiatów jaśniejących w kierunku brzegu sztywnych i grubych płatków, ale są one ogromne, ich średnica osiąga chyba z 20 cm. Daje wrażenie dostojeństwa i świadomości swojej urody.

            Purple King ma ciekawą, ciemno-purpurową barwę, a w środku widać jeszcze ciemniejszą gwiazdę. Kolorem wyróżnia się spośród pozostałych odmian.

            Odmiana Red Dutch ma bardzo kontrastowe ubarwienie - część zewnętrzna płatków i ich brzegi są żółte, część wewnętrzna - różowo-czerwona. Wysokość do 140 cm.

Odmiana Shocking ma kolor złoto-żółty z karminowo - czerwonymi prążkami

            Silk Road to jedna z najpiękniejszych odmian, chociaż na fotografii nie jest to widoczne, ponieważ jest to egzemplarz w pierwszym roku uprawy. Na łodydze o wysokości ponad 2 m może być 30 kwiatów. Są one głęboko miskowate, dominuje barwa biała przechodząca w karminową. Silnie pachnie.

            Ostatnia prezentowana odmiana to Visa Versa, o prawie czysto-czerwonych kwiatach, bez plamek czy kresek. Osiąga 120 cm, czyli jak na orienpeta - niewiele, ale jest nadzwyczaj piękna. Na ostatnim zdjęciu widać, że czasem do tych lilii warto zastosować paliki i przywiązywać do nich łodygi, ponieważ szczególnie po podlaniu lub po deszczu, rośliny są ciężkie i mogą się pochylać.

            Orienpety są bardzo okazałe, praktycznie każda odmiana ma w sobie coś nadzwyczajnego. Będą na pewno ozdobą każdego ogrodu, jeśli zapewnione im zostaną odpowiednie warunki. Jeśli natomiast potraktujemy je jako kwiaty cięte, jeden egzemplarz przez swoją wielkość zastąpi nam cały bukiet innych kwiatów.